Aan de fracties van de gemeenteraad Waterland

Monnickendam, vrijdag 23 juni 2023

Onderwerp: Financiële situatie Sociaal Cultureel Centrum de Bolder en het afstevenen op faillissement in 2024

Geachte fractie,

De Bolder en haar huurders hebben roerige jaren achter de rug. Gelukkig hebben we de corona periode kunnen afsluiten en kunnen we ons nu focussen op onze kerntaken. Voor Waterland is De Bolder niet alleen een plek voor culture activiteiten, het is een bolwerk van dienstverlening voor onze gemeente die een leven meegaat. Als baby kom je binnen met je ouders bij het consultatiebureau; als kind speel je op de kinderopvang of BSO; als puber dans je de kinderdisco; als ouder volg je cursussen en als grootouders stap je naar buiten na een avond biljarten of na een Ontmoet ons diner. Echter, De Bolder staat op de tocht. In navolging op onze brief van september 2021 (als bijlage meegestuurd) moeten wij u melden dat met de huidige koers van de gemeente de Bolder afstevent op faillissement komend voorjaar 2024. Het is nu het moment om in te grijpen. Vandaar dat wij vandaag u, de raad, hierover informeren.

Bezuiniging subsidie, de kaas is op.
De Bolder kent geen flexibele schil in haar vaste lasten. Onze vaste lasten zijn personeelskosten en huur van het gebouw. De gemeente heeft in 2019 besloten de subsidie van de Bolder niet meer te baseren op haar aanvraag (onderbouwd met begroting), maar over te stappen op een jaarlijks te bepalen indexatie. Deze kaasschaafmethode heeft als gevolg dat nu, plakje na plakje de spreekwoordelijke kaas op is. De gemeente doet overigens geen uitspraken over deze beleidswijziging, echter de gevolgen spreken echter voor zich. Terwijl voor 2019 in onderling gecommuniceerd werd over de hoogte van de subsidie, moet de Bolder sindsdien uit de begroting van de gemeente achterhalen wat de subsidie gaat worden. Vooraf kan niks worden gezegd. Achteraf wordt gezegd dat de gemeente gebonden is aan haar begroting en dat bijsturen niet meer mogelijk is. Hoewel er keer op keer door de gemeente is toegezegd dat een beroep op haar reserve door de Bolder eenmalig en niet structureel moet zijn, is het feit nu daar dat in vier jaar tijd de reserves op zijn.

De Bolder doet haar best om extra inkomsten te genereren. Echter, het is niet mogelijk de scheefgroei tussen subsidieaanvraag en toekenning te overbruggen. Beperkt door het beleid van de gemeente op het gebied van paracommerciële instellingen, de huurovereenkomsten die door de gemeente zijn onderhandeld en opgesteld voor de Bolder en haar onderhuurders, kan de Bolder dit slechts mondjesmaat doen. Snijden in haar personeelsbestand of huurverlaging aanvragen zal overigens leiden tot subsidieverlaging. Dit lost het probleem niet op.

Innovatief verwarmingssysteem, de kosten rijzen de pan uit
Bij de verbouwing van het gebouw van De Bolder, heeft de gemeente met het oog op duurzaamheid gekozen voor een vooruitstrevend verwarmingssysteem. Dit systeem zou ervoor zorgen dat het gasgebruik voor de Bolder zou afnemen. Het elektriciteitsgebruik zou gecompenseerd worden met zonnepanelen. Doel was duurzaamheid en daling van de energiekosten voor de Bolder en haar huurders. Kort voor de start van de verbouwing heeft de gemeente om politieke redenen het plaatsen van de zonnepanelen uitgesteld. Deze beslissing heeft een averechts effect gehad. Door het verwarmingssysteem is het energieverbruik enorm gestegen. Door de toename van het elektriciteitsgebruik wordt de Bolder belast als grootgebruiker en is exponentieel meer elektriciteit nodig om het gebouw te verwarmen dan eerder met gas nodig was.

Samen met de stijging van de energiekosten, zijn deze kosten niet meer houdbaar voor De Bolder en haar huurders. Directe plaatsing van zonnepanelen had dit voorkomen. Stichting Duurzaam Waterland heeft De Bolder in de tussentijd willen helpen met het plaatsen van enkele zonnepanelen. Echter, de zonnepanelen leveren bij verre na niet voldoende op om het gebouw elektriciteit-neutraal te maken. Ook de belofte van de gemeente begint te verwateren. Wat eerst het bericht van de gemeente was: ‘er liggen twee offertes en plaatsing zal binnenkort gebeuren’, veranderde in ‘het zal volgend jaar in het gebouwbeheerplan geplaatst worden’ en nu in ‘zonnepanelen? Dat moet de huurder toch zelf regelen?’. U snapt dat ons geduld gepaard met verbazing is uitgemond in verontwaardigheid. Een gemeente die zich profileert als groene gemeente, in natuur en beheer, het af laat weten bij de afronding van verduurzaming van haar gebouw De Bolder en toezeggingen vergeet. De Bolder staat op het punt om aan haar verhuurder te vragen om de oude centrale verwarming weer aan te sluiten en een subsidie aan te vragen voor een eigen HR ketel.

Kosten onderhoud naar de Bolder schuiven
Bovenop dit alles probeert de gemeente de kosten van het onderhoud van het gebouw op de Bolder te schuiven. Sinds jaar en dag voert de gemeente het onderhoud van het gebouw zelf uit. Dit is zo afgesproken en is altijd zo uitgevoerd. Hier is abrupt een einde aangekomen. Niet doordat de gemeente in gesprek is gegaan met de Bolder of zij het onderhoud op zich kon nemen en hoe de gevolgen daarvan gedragen konden worden, maar door een eenzijdige melding dat de algemene voorwaarden waar de huurovereenkomst naar verwijst dit bepaalt. Dat hier andere afspraken over gemaakt zijn, wordt ontkend of afgedaan dat de medewerkers van toen niet meer werkzaam zijn bij de gemeente. Ondanks het feit dat sinds het afsluiten van de huidige overeenkomst het onderhoud door de gemeente is uitgevoerd. Nu geeft de gemeente opdrachten aan leveranciers en stuurt hen voor betaling naar De Bolder. De Bolder is volledig transparant in haar begroting, inkomsten en uitgaven. De gemeente weet dat De Bolder het geld niet heeft om het onderhoud van het pand te bekostigen. Leveranciers zijn mede de dupe van deze kwestie.

Noodkreet
De Bolder is nog te redden. De gemeenteraad is het hoogste orgaan in de gemeente. U beslist over hoe de gemeente gemeenschapsgeld besteed. U heeft contact met de bevolking om te weten wat er speelt, zodat u bij het nemen van besluiten de belangen van de inwoners goed kan afwegen. U zult het met ons eens zijn dat langzaam wachten totdat wij de deur voor het laatst dicht trekken en de sleutel in de brievenbus gooien geen optie is. Het college zal nu al met de begroting bezig zijn voor 2024. Spreek het college er nu al op aan dat zij de Bolder redt.

De Bolder vraagt de gemeente een positief besluit op drie punten:
1. Ken de subsidieaanvraag voor 2024 volledig toe.
2. Plaats de beloofde zonnepanelen, zodat het gebouw energieneutraal wordt.
3. Blijf het onderhoud van het gebouw zelf uitvoeren.

Volgende week heeft De Bolder een volgend gesprek staan met de wethouder om de financiële situatie van De Bolder te bespreken.

Hartelijke groet,

Namens stichting Sociaal Cultureel Centrum De Bolder